Ryzyko kredytowe

Realizowana w Grupie polityka kredytowa opiera się na zbiorze następujących zasad:

• centralizacja procesu decyzji kredytowych;
• wykorzystanie określonych modeli scoringowych/ratingowych dla każdego segmentu Klientów/typu produktów;
• wykorzystanie narzędzi informatycznych (workflows) w celu wspomagania procesu kredytowego na wszystkich etapach;
• istnienie wyspecjalizowanych departamentów decyzji kredytowych dla poszczególnych segmentów Klienta;
• regularny monitoring portfela kredytowego, zarówno na poziomie każdej transakcji z osobna w przypadku istotnych ekspozycji, jak również na poziomie pod-portfela kredytowego (ze względu na segment Klienta, typ produktu, kanał dystrybucji, itd.);
• wykorzystanie struktury limitów i pod-limitów ekspozycji kredytowej w celu uniknięcia koncentracji ryzyka oraz promowania efektu dywersyfikacji portfela kredytowego;
• istnienie odrębnej jednostki odpowiedzialnej za nadawanie ratingu Klientowi korporacyjnemu, oddzielając tym samym badanie oceny zdolności kredytowej Klienta i przyznanie transakcji kredytowej od oceny jego wiarygodności.

W obszarze ryzyka kredytowego w 2022 Grupa skoncentrowała się na dostosowaniu zasad polityki kredytowej do zmieniających się warunków gospodarczych oraz doskonaleniu narzędzi i procesów zarządzania ryzykiem kredytowym, a w szczególności:

• uaktualnieniu Strategii ryzyka na lata 2023-2025;
• optymalizacji metodologii, narzędzi i procesów zarządzania ryzykiem kredytowym dla klientów detalicznych oraz korporacyjnych;
• uaktualnieniu klasyfikacji ryzyka branżowego i limitów branżowych.

W segmencie detalicznym nacisk położono na ocenę i przeciwdziałanie ryzyku wynikającemu z sytuacji gospodarczej po 24 lutego 2022 roku. Jednocześnie utrzymano koncentrację na skutkach pozostałych po pandemii COVID-19. W obszarze kredytów hipotecznych kontynuowano działania rozwojowe mające na celu optymalizację, automatyzację i cyfryzację procesu, przy jednoczesnym dostosowaniu go do zmieniającej się sytuacji rynkowej oraz zmieniającego się otoczenia regulacji zewnętrznych. Podobne podejście zastosowano również w obszarze klientów biznesowych, w ramach udzielania produktów finansujących działalność gospodarczą. Wciąż rozwijano procesy o podwyższonym bezpieczeństwie w oparciu o gwarancje BGK z uwzględnieniem zagrożeń wynikających ze zmian koniunktury gospodarczej po 24.02.2022 r. Podjęto również dalsze kroki w obszarze ogólnej cyfryzacji i automatyzacji procesów kredytowych.

W segmencie korporacyjnym Grupa koncentrowała się na optymalnym wykorzystaniu kapitału przy utrzymaniu dotychczasowej dochodowości i zachowaniu dobrego profilu ryzyka. Grupa prowadziła również działania mające na celu usprawnienie i przyśpieszenie procesów kredytowych, w tym decyzyjnych. Podobnie jak w poprzednich okresach kontynuowano prace nad doskonaleniem narzędzi informatycznych wspierających proces kredytowy. Grupa kontynuowała również ścisły monitoring portfela kredytowego, jak również indywidualny monitoring największych ekspozycji.

Wszystkie powyższe zmiany zarówno w segmencie detalicznym jak i korporacyjnym pozwoliły Grupie na zachowanie poziomu ryzyka na akceptowalnym poziomie zdefiniowanym w Strategii Ryzyka jak również przygotowały Grupę do nowych wyzwań i działania w zmienionych warunkach.

Udział kredytów z utratą wartości, obejmujących koszyk 3 oraz aktywa POCI (ang. Purchased or Originated Credit Impaired) w sytuacji zagrożonej (ang. default), w portfelu kredytowym ogółem na koniec grudnia 2022 r. wynosił 4,45%. Oznacza to niewielki wzrost o 6 b.p. z poziomu 4,39% rok wcześniej, który w dużej mierze został osiągnięty dzięki prowadzonej przez Grupę polityce sprzedaży i spisywania należności z utratą wartości. Grupa Banku Millennium może w dalszym ciągu cieszyć się aktywami o jednej z najwyższych jakości wśród polskich banków. Udział kredytów przeterminowanych o ponad 90 dni w portfelu ogółem uległ zmniejszeniu z 2,27% w grudniu 2021 roku do 2,03% w grudniu 2022 r.

Wskaźnik pokrycia kredytów z utratą wartości, obecnie definiowany jako relacja całkowitych odpisów na ryzyko do łącznej wartości kredytów z koszyka 3 oraz POCI w sytuacji default, uległ nieznacznemu wzrostowi z 68,62% w grudniu 2021 do 69,91% obecnie. Pokrycie rezerwami ogółem kredytów przeterminowanych ponad 90 dni wzrosło z poziomu 133% rok temu do 154% na koniec 2022 roku. Oba te wskaźniki uległy poprawie mimo, iż w całym 2022 roku spisano ok. 293 mln zł należności pokrytych w 100% i sprzedano ok. 338 mln zł należności z wysokim pokryciem.

Dynamikę głównych wskaźników ilustrujących jakość portfela kredytowego Grupy przedstawia poniższa tabela:

Wskaźnik kredytów z utratą wartości dla klientów detalicznych wzrósł z 4,55% do 4,86% (jako wypadkowa spadku o 0,44 p.p. w portfelu innych produktów detalicznych oraz wzrostu 0,48 p.p. w portfelu kredytów hipotecznych), a dla portfela przedsiębiorstw wskaźnik ten spadł w tym samym czasie z poziomu 3,86% do 3,07% (wzrost w portfelu leasingowym o 0,78 p.p. kompensowany przez 1,78 p.p. spadek w portfelu pozostałych przedsiębiorstw). W ciągu minionego roku wartość walutowych kredytów hipotecznych (pomniejszonych o odpisy) spadła aż o ok. 29,7% (w ujęciu złotowym) zarówno w następstwie amortyzacji tego portfela jak i w wyniku zwiększenia odpisów na ryzyko prawne kredytów hipotecznych w CHF. Dodatkowo należy zwrócić uwagę, że walutowy portfel hipoteczny byłego Euro Banku w kwocie ok. 613 mln zł, objęty jest gwarancją i kompensacją ze strony Société Genéralé. Wyłączając portfel Euro Banku, udział kredytów hipotecznych w walutach obcych w całości portfela kredytowego zmniejszył się w tym okresie z 11,4% do 8,1%. Poprawie struktury walutowej portfela kredytów hipotecznych sprzyjał wzrost wartości kredytów złotowych.

Jakość portfela kredytowego w poszczególnych rodzajach kredytów:

Portfel Grupy charakteryzuje się odpowiednią dywersyfikacją, zarówno ze względu na koncentrację największych ekspozycji, jak i ze względu na koncentrację w sektorach gospodarki. Udział 10 największych ekspozycji utrzymuje się na bezpiecznym, niskim poziomie 4,7% (wzrost w 2022 roku z 4,5% na koniec 2021).

Poniżej przedstawiono rozkład portfela w podziale na Fazę 1/2 oraz przedziały PD, a także w podziale na Fazę 3/POCI oraz miesiące przeterminowania, odrębnie dla następujących homogenicznych portfeli: Hipoteki, Inne dla klientów detalicznych, Pozostałe przedsiębiorstwa oraz Leasing.

W porównaniu do poprzedniego roku średnie 12-miesięczne PD dla portfela hipotecznego w Fazie 1/2 wzrosło z 0,86% do 1,06%, co odzwierciedla nieznaczne pogorszenie jakości portfela, przekładające się również na wzrost należności w Fazie 2 z 1,16 mld zł do 2,82 mld zł. Średnie LGD Fazy 1/2 spadło z 18,01% do 16,4%, co wskazuje na poprawę skuteczności jednostek dochodzenia należności.