Pozycje bilansowe i pozabilansowe

Kredyty netto ogółem Grupy Banku Millennium osiągnęły 78 603 mln zł na koniec grudnia 2021 r. i wzrosły o 7% r/r. Wzrost kredytów bez portfela walutowych kredytów hipotecznych osiągnął wyraźnie wyższą dynamikę, tzn. 15% r/r. Walutowe kredyty hipoteczne netto po odjęciu odpisów obniżyły się wyraźnie w ciągu minionych 12 miesięcy (o 28%) a udział walutowych kredytów hipotecznych (bez kredytów przejętych z Euro Banku) w kredytach brutto ogółem spadł w sposób istotny w ciągu roku do 11,4% na dzień 30 września 2021 roku z poziomu 17% rok temu.

Wartość netto kredytów dla gospodarstw domowych wyniosła 59 546mln zł na koniec grudnia 2021 r., co oznacza wzrost o 8% r/r (+2% kw/kw). W ramach tej pozycji kredyty hipoteczne w złotych wzrosły dynamicznie o 29% r/r, podczas gdy tempo wzrostu kredytów konsumpcyjnych spowolniło do 4% r/r.

W 4kw 2021 r. Wartość wypłaconych kredytów hipotecznych osiągnęła 2,8 mld zł (rekordowa wartość kwartalna) a w 2021 r. osiągnęła 9.75 mld zł, co wskazuje na wyjątkowo wysoki roczny wzrost o 46%.

Wartość netto kredytów konsumpcyjnych wyniosła 15 833 mln zł, rosnąc o 4% r/r (-1% kw/kw). Wartość nowo udzielonych kredytów gotówkowych odbiła w 2021, osiągając wartość 5,6 mld zł. Wzrost roczny osiągnął znaczący poziom 21%.

Wartość netto kredytów dla przedsiębiorstw wyniosła 19 058 mln zł na koniec grudnia 2021 r. i wzrosła o 4% r/r wsparta odbiciem w biznesie leasingowym (+8% r/r), po okresie spowolnienia wywołanego niekorzystnym wpływem pandemii COVID-19 na poziom nowej akcji kredytowej dla przedsiębiorstw.

Strukturę i dynamikę kredytów dla Klientów Grupy przedstawia poniższa tabela:

Średni poziom oprocentowania dla portfela kredytowego Banku w roku 2021 wyniósł 3,4%. Stopa ta uwzględnia wynik z odsetek na zabezpieczających transakcjach pochodnych (głównie SWAP-y walutowe i stopy procentowej) dotyczących kredytów udzielanych w walutach, co rekompensuje niższą nominalnie stopę oprocentowania dla tych kredytów.

Wartość dłużnych papierów wartościowych osiągnęła 18 220 mln zł na koniec grudnia 2021 r., co oznacza spadek o 4% r/r. Przeważającą część portfela dłużnych papierów wartościowych (99,6%) stanowiły obligacje i bony emitowane przez Skarb Państwa i Narodowy Bank Polski (bank centralny).  Spadek portfela papierów dłużnych był konsekwencją polityki zarządzania aktywami/pasywami oraz marżą odsetkową i był skorelowany ze zmianami w kredytach i depozytach. Udział dłużnych papierów wartościowych w aktywach razem Grupy wyniósł 17,5% na koniec 2021 r., co wskazywało na satysfakcjonującą pozycję płynności Grupy.

Wartość instrumentów pochodnych (przeznaczonych do obrotu i zabezpieczających) wyniosła łącznie 100 mln zł na koniec grudnia 2021 roku, co stanowi spadek o 43% w porównaniu do stanu na 31 grudnia 2020 r. z powodu wyższego kursu CHF/PLN.

Wartość kredytów i pożyczek dla banków (w tym depozytów międzybankowych) osiągnęła poziom 771 mln zł na koniec grudnia 2021 r., co oznacza wzrost o 23% r/r, w wyniku wyższych sald na rachunkach bieżących i wyższych sald depozytów terminowych.

Wartość akcji/udziałów i innych instrumentów finansowych wyniosła 167 mln zł na koniec grudnia 2021 roku i spała o 27% r/r w związku z częściową sprzedażą posiadanych akcji Visa.

Rzeczowe środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne oraz wartość firmy (goodwill) Grupy wyniosły 942 mln zł na koniec grudnia 2021 i spadły nieznacznie o 2% r/r, głównie w wyniku niższej wartości środków rzeczowych.

Łączne nakłady inwestycyjne Grupy w 2021r. wyniosły 114,0 mln zł. Nakłady na  infrastrukturę fizyczną Banku (oddziały, bankomaty, ochronę itp.) wyniosły 18,7 mln zł, a na oprogramowanie i infrastrukturę informatyczną 94,2 mln zł. Pozostała wartość nakładów, tj. 1,1 mln zł, dotyczy spółek zależnych Banku.

Grupa Banku Millennium planuje nakłady inwestycyjne w roku 2022 w kwocie 187,9 mln zł z czego około 63% nakładów zostanie przeznaczonych na inwestycje w zakresie IT (tj. dalszy rozwój i zwiększanie wydajności bankowości internetowej i mobilnej).

Aktywa Banku w ujęciu nieskonsolidowanym na dzień 31 grudnia 2021 r. osiągnęły wartość 103 388 mln zł i były o 7% wyższe w porównaniu do stanu na koniec 2020 roku. Strukturę aktywów Banku oraz zmiany w poszczególnych składowych przedstawia poniższa tabela:

Kluczową różnicą pomiędzy wielkością aktywów nieskonsolidowanego Banku, a skonsolidowanej Grupy jest wartość kredytów dla klientów. Przede wszystkim odnosi się to do należności od klientów spółki leasingowej w kwocie 6 805 mln zł (chociaż znaczącą część tych należności została nabyta przez Bank) oraz dotyczy eliminacji wzajemnych transakcji pomiędzy Bankiem, a pozostałymi spółkami Grupy Kapitałowej w skonsolidowanych sprawozdaniach finansowych.

Kredyty dla klientów ogółem Banku wyniosły 78 238 mln zł na koniec grudnia 2021 roku, co oznacza wzrost o 7% w ujęciu rocznym (podobna dynamika jak w przypadku Grupy). Z wyjątkiem należności leasingowych, wartości i roczne zmiany pozostałych kluczowych składowych kredytów Banku są zbliżone lub takie same, jak dla Grupy Kapitałowej.

Wartość dłużnych papierów wartościowych w aktywach Banku osiągnęła wartość 18 175 mln zł na koniec grudnia 2021 r. Zarówno dynamika, jak i struktura tego portfela były bardzo podobne jak w przypadku Grupy (jak opisano powyżej).

Akcje/udziały i inne instrumenty finansowe prezentowane w sprawozdaniach finansowych Banku, inaczej niż w przypadku sprawozdań Grupy, uwzględniały wycenę udziałów w spółkach zależnych. Wartość tej pozycji na dzień 31 grudnia 2021 roku wyniosła 376 mln zł, odnotowując spadek o 14% w ujęciu rocznym.

Środki trwałe i aktywa niematerialne i prawne Banku wyniosły 914 mln zł na koniec grudnia 2021 roku, i znajdowały się na podobnym poziomie jak na koniec poprzedniego roku.

Wartości i roczne zmiany pozostałych prezentowanych w tabeli pozycji aktywów są zbliżone do pozycji uwzględnionych w skonsolidowanych sprawozdaniach Grupy, co zostało już opisane powyżej w niniejszym dokumencie.

Depozyty klientów stanowiły główną pozycję zobowiązań Grupy obejmującą na dzień 31 grudnia 2021 r. 94,1% zobowiązań ogółem. Depozyty klientów stanowią główne źródło finansowania działań Grupy i obejmują głównie fundusze klientów na rachunkach bieżących i oszczędnościowych,
jak również rachunkach depozytów terminowych.

Depozyty ogółem wyniosły 91 448 mln zł na dzień 31 grudnia 2021 r. i wykazały solidny wzrost o 12% r/r (+1% kw/kw). Wartość środków na rachunkach bieżących i oszczędnościowych zwiększyła się o 8.2mld zł od 31 grudnia 2020 r. (czyli o 12%).

Dynamikę depozytów Klientów przedstawia poniższa tabela:

Depozyty klientów indywidualnych osiągnęły 66 022 mln zł na dzień 31 grudnia 2021 r., przyrastając o 7% r/r i 2% kw/kw. W szybkim tempie nadal rosły rachunki bieżące i oszczędnościowe osób fizycznych (o 11% r/r), podczas gdy lokaty terminowe spadły o 11% r/r. Udział rachunków bieżących i oszczędnościowych w depozytach ogółem osób fizycznych zwiększył się do 85% na koniec grudnia 2021 r. z 81% na koniec 2020r.

Depozyty ogółem przedsiębiorstw i sektora publicznego osiągnęły 25 425 mln zł na koniec września 2021 r., wzrastając o 29% r/r. Ten znaczący wzrost wynikał po części z efektu „niskiej bazy”, jako że depozyty terminowe przedsiębiorstw znacząco spadły w 4kw20, niemniej jednak środki na rachunkach bieżących utrzymywały wysokie tempo wzrostu: +18% r/r wg stanu na grudzień 2021 r.

Średnie oprocentowanie wszystkich depozytów w Banku w roku 2021 wyniosło 0,08%.

Depozyty banków, w tym otrzymane kredyty, na dzień 31 grudnia 2021 r., zamknęły się kwotą 539 mln zł. Wartość tej pozycji zmniejszyła się o 518 mln zł (lub o 49%) w stosunku do salda na 31 grudnia 2020r., głownie w wyniku niższej o 375 mln zł, wartości depozytów terminowych oraz niższej wartości kredytów otrzymanych od instytucji finansowych o 149 mln zł. Kredyty te obejmują środki otrzymane od Europejskiego Banku Inwestycyjnego oraz Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju (w EUR, CHF oraz PLN) z pierwotnymi terminami zapadalności do 7 lat, co stanowiło istotną pozycję w ramach długoterminowego i średnioterminowego finansowania hurtowego otrzymanego przez Grupę.

Zobowiązania finansowe wyceniane do wartości godziwej poprzez rachunek zysków i strat oraz instrumenty pochodne uwzględniały przede wszystkim ujemną wycenę instrumentów pochodnych przeznaczonych do obrotu lub zabezpieczających oraz zobowiązań z tytułu krótkiej sprzedaży papierów wartościowych. Na dzień 31 grudnia 2021 r. wartość tej pozycji wyniosła 758 mln zł odnotowując spadek o 17% w stosunku do stanu na dzień 31 grudnia 2020 r., przede wszystkim w wyniku spadku ujemnej wyceny instrumentów pochodnych zabezpieczających o 124 mln zł w ujęciu rocznym. Przyczyną było wygasanie transakcji CIRS zastępowanych przez FX swap-y, a także, zmiany kursów wymiany walut oraz stóp procentowych na polskim rynku.

Wartość rezerw na dzień 31 grudnia 2021 r. wyniosła 596 mln zł, co stanowi znaczny wzrost o 437 mln zł lub o 275% r/r. Przyczyną wzrostu było utworzenie nowych rezerw na sporne sprawy prawne, w szczególności roszczenia związane z umowami kredytów hipotecznych w walutach obcych.

Papiery wartościowe emitowane przez Grupę miały wartość 40 mln zł na dzień 31 grudnia 202 1r. i odnotowały istotny spadek o 519 mln zł (czyli o 93%) w stosunku do salda na dzień 31 grudnia 2020 r. Spadek wynikał z odkupu obligacji oraz innych papierów wartościowych emitowanych przez Bank o wartości 243 mln zł, odkupu obligacji wyemitowanych przez Euro Bank przejętych przez Bank (250 mln zł) oraz odkupu papierów wartościowych wyemitowanych przez podmiot zależny Millennium Leasing o wartości 34 mln zł.

Wartość zobowiązań podporządkowanych wyniosła 1.541 mln zł na dzień 31 grudnia 2021 r. i pozostawała na podobnym poziomie jak na koniec 2020 r. (bardzo nieznaczne różnice wynikające z naliczonych odsetek). Pozycja „zobowiązania podporządkowane” obejmuje obligacje podporządkowane dziesięcioletnie o całkowitej nominalnej wartości 830 mln zł zapadające w styczniu 2029 r. oraz dziesięcioletnie obligacje o całkowitej wartości nominalnej 700 mln zł zapadające w grudniu 2027 r.

Na dzień 31 grudnia 2021 r. kapitały własne Grupy wyniosły 6 697 mln zł i odnotowały znaczący spadek o 2 394 mln zł, czyli o 26% r/r. Poza stratą netto poniesioną w 2021 r. głównym czynnikiem spadku kapitałów własnych była ujemna wycena papierów wartościowych w wysokości 793 mln zł i pochodnych instrumentów zabezpieczających w wysokości 271 mln zł od 31 grudnia 2020r.

Informacja o adekwatności kapitałowej została przedstawiona w Rozdziale 7 niniejszego dokumentu oraz w oddzielnym raporcie zatytułowanym “Raport w zakresie adekwatności kapitałowej, ryzyka oraz polityki wynagrodzeń Grupy Kapitałowej Banku Millennium za rok 2021”, który będzie opublikowany w późniejszym terminie.

Zobowiązania Banku, w ujęciu jednostkowym, na dzień 31 grudnia 2021 roku wyniosły 96 756 mln zł, i były wyższe o 10% w porównaniu do stanu na koniec 2020r. Strukturę zobowiązań i kapitałów własnych Banku oraz zmiany ich poszczególnych składowych zostały przedstawione w poniższej tabeli:

Kluczową różnicą pomiędzy zobowiązaniami Banku w ujęciu jednostkowym, a zobowiązaniami Grupy jest wartość zobowiązań wynikających z emisji papierów wartościowych zrealizowanej przez spółkę leasingową w wysokości 40 mln zł (przedstawioną w sprawozdaniach Grupy).

Wartość depozytów złożonych przez klientów w Banku wyniosła 91 672 mln zł na dzień 31 grudnia 2021 roku i była ona wyższa o 225 mln zł niż saldo dla Grupy (głównie w wyniku eliminacji wewnątrz Grupy). Depozyty, podobnie jak w przypadku depozytów Grupy, wzrosły o 12% r/r.

Wartości i roczne zmiany takich pozycji bilansu Banku jak Zobowiązania z tyt. sprzedanych pap. wart. z przyrzeczeniem odkupu, Zobowiązania finansowe wyceniane do wart. godziwej przez RZiS i zabezpieczające instrumenty pochodne, Rezerwy i Zobowiązania podporządkowane, są podobne do ich odpowiedników w skonsolidowanym sprawdzaniu Grupy, które były omawiane powyżej w niniejszej części sprawozdania.

Łącznie kapitał własny Banku, na dzień 31 grudnia 2021 roku wyniósł 6 632 mln zł i odnotował spadek o 25% w ujęciu rocznym (poziom spadku podobny do zanotowanego dla skonsolidowanych kapitałów Grupy).