Pozycje bilansowe i pozabilansowe

Kredyty netto ogółem Grupy BM wyniosły 74 088 mln zł na koniec grudnia 2020 r. i wzrosły o 6% r/r. Wzrost kredytów bez portfela walutowych kredytów hipotecznych osiągnął wyższą dynamikę tzn. 9% r/r. Walutowe kredyty hipoteczne obniżyły się o 2% r/r. Udział walutowych kredytów hipotecznych (bez kredytów przejętych z Euro Banku) w kredytach brutto ogółem spadł w ciągu roku do 17,4% w grudniu 2020 r. z poziomu 19,1% w poprzednim roku.

Wartość netto kredytów dla gospodarstw domowych wyniosła 55 697 mln zł na koniec grudnia 2020 r., wzrost o 9% r/r. W ramach tej pozycji złotowe kredyty hipoteczne wzrosły dynamicznie o 22% r/r, a kredyty konsumpcyjne spowolniły do 2% r/r.

W 2020r. nowa sprzedaż kredytów hipotecznych była znacznie większa niż w 2019 roku i wyniosła 6,8 mld zł, co przełożyło się na znakomity wzrost w skali roku o 57%, przy czym sprzedaż IV kw. 2020 osiągnęła nowy, rekordowy poziom wartości kredytów tzn. 2,1 mld zł.

Wartość netto kredytów konsumpcyjnych wyniosła 15 296 mln zł, rosnąc o +2% r/r. Nowa sprzedaż kredytów gotówkowych spowolniła i wyniosła 4,6 mld zł w roku 2020 (-7% r/r). Na tę ostatnią kategorię w największym stopniu miała wpływ pandemia COVID-19, która spowodowała niższy popyt na ten produkt i w konsekwencji roczną dynamikę wzrostu poniżej wysokiego poziomu odnotowanego z poprzednim roku.

Wartość netto kredytów dla przedsiębiorstw wyniosła 18 391 mln zł na koniec grudnia 2020 r. i obniżyła się nieznacznie o 1% rocznie gdyż pandemia wywarła znaczący, negatywny wpływ na stan nowej akcji kredytowej w segmencie przedsiębiorstw. Spadek dotyczył głównie portfela leasingowego (-5% r/r), który był bardziej wrażliwy na spadek inwestycji, podczas gdy w pozostałych kredytach odnotowano wzrost o 1% r/r powyżej rynkowej stopy wzrostu.

Strukturę i dynamikę kredytów dla Klientów w Grupie BM przedstawia poniższa tabela:

Średni poziom oprocentowania dla portfela kredytowego Banku w roku 2020 wyniósł 3,8%. Stopa ta uwzględnia wynik z odsetek na zabezpieczających transakcjach pochodnych (głównie SWAP-y walutowe i stopy procentowej) dotyczących kredytów udzielanych w walutach, co rekompensuje niższą nominalnie stopę oprocentowania dla tych kredytów.

Wartość dłużnych papierów wartościowych osiągnęła 18 972 mln zł na koniec grudnia 2020 r., co oznacza spadek o 17% r/r. w rezultacie realizowanej polityki zarządzania aktywami / pasywami oraz marżą odsetkową dającej w efekcie spadek depozytów terminowych. Ważną część portfela dłużnych papierów wartościowych (99,5%) stanowiły obligacje i bony emitowane przez Skarb Państwa i Narodowy Bank Polski (bank centralny). Udział dłużnych papierów wartościowych w aktywach razem Grupy wyniósł do 19,4% na koniec 2020 r., co wskazywało na silną pozycję płynności Grupy.

Wartość instrumentów pochodnych (przeznaczonych do obrotu i zabezpieczających) wyniosła łącznie 176 mln zł na koniec grudnia 2020 roku, co stanowi wzrost o 13% w porównaniu do stanu na 31 grudnia 2019r.

Wartość kredytów i pożyczek dla banków (w tym depozytów międzybankowych) osiągnęła poziom 625 mln zł  na koniec grudnia 2020 r., co oznacza spadek 20% r/r, w przeważającej mierze w wyniku niższych sald na rachunkach bieżących i niższych sald depozytów terminowych.

Wartość akcji/udziałów i innych instrumentów finansowych wyniosła 231 mln zł na koniec grudnia 2020 roku i wzrosła o 139% w ujęciu rocznym w związku ze wzrostem wyceny posiadanych akcji i udziałów.

Rzeczowe środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne Grupy wyniosły 957 mln zł na koniec grudnia 2020 i spadły o 5% r/r, głównie w wyniku niższej wartości środków rzeczowych.

Łączne nakłady inwestycyjne Grupy w 2020 r. wyniosły 100,4 mln zł. Nakłady na  infrastrukturę fizyczną Banku (oddziały, bankomaty, ochronę itp.) wyniosły 17,7 mln zł, a na oprogramowanie i infrastrukturę informatyczną 81,9 mln zł. Pozostała wartość nakładów, tj. 0,8 mln zł, dotyczy spółek zależnych Banku.

Grupa Banku Millennium planuje nakłady inwestycyjne w roku 2021 w kwocie 125,2 mln zł z czego około 80% nakładów zostanie przeznaczonych na inwestycje w zakresie IT (tj. dalszy rozwój zwiększanie możliwości bankowości internetowej i mobilnej).

Aktywa Banku w ujęciu nieskonsolidowanym na dzień 31 grudnia 2020 r. osiągnęły wartość 97,016 mln zł i pozostawały na podobnym poziomie w porównaniu do stanu na koniec 2019 roku. Strukturę aktywów Banku oraz zmiany w poszczególnych składowych przedstawia poniższa tabela:

Kluczową różnicą pomiędzy wielkością aktywów nieskonsolidowanego Banku, a skonsolidowanej Grupy jest wartość kredytów dla klientów. Przede wszystkim odnosi się to do należności od klientów spółki leasingowej (chociaż znaczącą część tych należności została nabyta przez Bank) oraz dotyczy eliminacji wzajemnych transakcji pomiędzy Bankiem, a pozostałymi spółkami Grupy Kapitałowej w skonsolidowanych sprawozdaniach finansowych.

Kredyty dla klientów ogółem Banku wyniosły 73 501 mln zł na koniec grudnia 2020 roku, co oznacza wysoki wzrost o 7% w ujęciu rocznym. Z wyjątkiem należności leasingowych, wartości i roczne zmiany pozostałych kluczowych składowych kredytów Banku są zbliżone lub takie same, jak dla Grupy Kapitałowej.

Wartość dłużnych papierów wartościowych w aktywach Banku osiągnęła wartość 18 956 mln zł na koniec grudnia 2020 r. Zarówno dynamika, jak i struktura tego portfela były bardzo podobne jak w przypadku Grupy (jak opisano powyżej).

Akcje/udziały i inne instrumenty finansowe prezentowane w sprawozdaniach finansowych Banku, inaczej niż w przypadku sprawozdań Grupy, uwzględniały wycenę udziałów w spółkach zależnych. Wartość tej pozycji na dzień 31 grudnia 2020 roku wyniosła 439 mln zł, odnotowując wysoki wzrost o 137% w ujęciu rocznym, bardzo podobnie jak w przypadku Grupy.

Środki trwałe i aktywa niematerialne i prawne Banku wyniosły 915 mln zł na koniec grudnia 2020 roku , zatem odnotowały spadek o 4%) rok do roku (z przyczyn podobnych jak w przypadku Grupy).

Wartości i roczne zmiany pozostałych prezentowanych w tabeli pozycji aktywów są zbliżone do pozycji uwzględnionych w skonsolidowanych sprawozdaniach Grupy, co zostało już opisane powyżej w niniejszym dokumencie.

Depozyty ogółem wyniosły 81 511 mln zł na dzień 31 grudnia 2020 roku a wzrost w tej pozycji spowolnił w ujęciu rocznym do poziomu prawie zero procent. Depozyty spadły o 5% w ujęciu kwartalnym, co wynikało z bardziej rygorystycznego zarządzania marżą i spadku w zakresie lokat terminowych. Odpływ lokat terminowych w IV kw. 2020 roku był szczególnie wyraźny w segmencie korporacyjnym (-2,4 mld zł w porównaniu z końcem września 2020r.) prawdopodobnie w związku z wprowadzeniem opłat za depozyty.

Dynamikę depozytów Klientów przedstawia poniższa tabela:

Depozyty klientów indywidualnych wyniosły 61 875 mln zł wg. stanu na 31 grudnia 2020 r., przyrastając o 1% r/r i pozostając na tym samym poziomie w stosunku do poprzedniego kwartału. Bank nie konkurował aktywnie o detaliczne lokaty terminowe, gdyż musiał dokonać istotnych cięć stóp procentowych depozytów po znacznej obniżce stóp procentowych przez RPP. W ramach depozytów rachunki bieżące i oszczędnościowe nadal rosły w bardzo szybkim tempie (o 16% r/r), więc ich udział w depozytach klientów indywidualnych ogółem zwiększył się do 82%, co jest powiązane z większą transakcyjnością klientów (wysoka dynamika rachunków bieżących i kart debetowych). Z drugiej strony, lokaty terminowe klientów indywidualnych spadły o 36% r/r.

Depozyty przedsiębiorstw i sektora publicznego zanotowały spadek o 4% r/r do 19 636 mln zł na koniec grudnia 2020 r. Lokaty terminowe zanotowały znaczący spadek o 55% r/r, w szczególności w IV kw. 2020 roku: -45% w stosunku do stanu w poprzednim kwartale. Ten spadek został częściowo zrekompensowany dynamicznym wzrostem w obszarze rachunków bieżących: +37% r/r. Podobnie, jak w przypadku depozytów detalicznych, było to głównie skutkiem silnej redukcji stóp procentowych banku centralnego.

Średnie oprocentowanie wszystkich depozytów w Banku w roku 2020 wyniosło 0,5%.

Depozyty banków, w tym otrzymane kredyty, na dzień 31 grudnia 2020 r., zamknęły się kwotą 1 058 mln zł, co stanowi 1,2% zobowiązań Grupy. Wartość tej pozycji zmniejszyła się o 521 mln zł (lub o 33%) w stosunku do salda na 31 grudnia 2019 r., głownie w wyniku niższej o 645 mln zł, wartości kredytów otrzymanych od instytucji finansowych. Kredyty te obejmują środki otrzymane od Europejskiego Banku Inwestycyjnego oraz Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju (w EUR, CHF oraz PLN) z pierwotnymi terminami zapadalności do 7 lat, co stanowiło istotną pozycję w ramach długoterminowego i średnioterminowego finansowania hurtowego otrzymanego przez Grupę.

Zobowiązania finansowe wyceniane do wartości godziwej poprzez rachunek zysków i strat oraz instrumenty pochodne uwzględniały przede wszystkim ujemną wycenę instrumentów pochodnych przeznaczonych do obrotu lub zabezpieczających. Na dzień 31 grudnia 2020 r. wartość tej pozycji wyniosła 907 mln zł co oznacza wzrost o 16% w stosunku do stanu na dzień 31 grudnia 2019 r., przede wszystkim w wyniku wzrostu ujemnej wyceny instrumentów pochodnych zabezpieczających (głównie swapów walutowych) o 213 mln zł w ujęciu rocznym. Przyczyną były, głównie, zmiany kursów wymiany walut a także obniżki stóp procentowych na polskim rynku.

Wartość rezerw na dzień 31 grudnia 2020 r. wyniosła 608 mln zł, co stanowi znaczny wzrost o 442 mln zł lub o 268% r/r. Przyczyną wzrostu było utworzenie nowych rezerw na sporne sprawy prawne, w szczególności roszczenia związane z umowami kredytów hipotecznych w walutach obcych.

Papiery wartościowe emitowane przez Grupę miały wartość 559 mln zł na dzień 31 grudnia 2020 r.  i odnotowały istotny spadek o 625 mln zł (czyli 53%) w stosunku do salda na dzień 31 grudnia 2019 r. Spadek wynikał z odkupu papierów wartościowych emitowanych przez Bank i jego podmiot zależny Millennium Leasing. Największe operacje odkupu obejmowały serię obligacji Banku dla inwestorów instytucjonalnych w kwocie 300 mln zł (w I poł. 2020 r.). Odkup obligacji Millennium Leasing wyniósł 106 mln zł.

Wartość zobowiązań podporządkowanych wyniosła 1.540 mln zł na dzień 31 grudnia 2020 r. i pozostawała na podobnym poziomie jak na koniec 2019 r. (bardzo nieznaczne różnice wynikające z naliczonych odsetek). Pozycja „zobowiązania podporządkowane” obejmuje obligacje podporządkowane dziesięcioletnie o całkowitej nominalnej wartości 830 mln zł zapadające w styczniu 2029 r. oraz dziesięcioletnie obligacje o całkowitej wartości nominalnej 700 mln zł zapadające w grudniu 2027 r.

Na dzień 31 grudnia 2020 r. kapitały własne Grupy wyniosły 9 091 mln zł i odnotowały wzrost o 149 mln zł, czyli o 2% r/r. Poza zyskiem netto wygenerowanym w 2020 r. głównym czynnikiem wzrostu kapitałów własnych była dodatnia wycena papierów wartościowych w wysokości 143 mln zł od 31 grudnia 2019 r.

Zarząd Banku przedstawi Walnemu Zgromadzeniu Akcjonariuszy propozycję zatrzymanie całości zysku netto za rok 2019 w funduszach własnych.

Informacja o adekwatności kapitałowej została przedstawiona w Rozdziale 7 niniejszego dokumentu oraz w oddzielnym raporcie zatytułowanym “Raport w zakresie adekwatności kapitałowej, ryzyka oraz polityki wynagrodzeń Grupy Kapitałowej Banku Millennium za rok 2020”.

Zobowiązania Banku, w ujęciu jednostkowym, na dzień 31 grudnia 2020 roku wyniosły 88 180 mln zł, i pozostały na podobnym poziomie w porównaniu do stanu na koniec 2019. Strukturę zobowiązań i kapitałów własnych Banku oraz zmiany ich poszczególnych składowych zostały przedstawione w poniższej tabeli:

Kluczową różnicą pomiędzy zobowiązaniami Banku w ujęciu jednostkowym, a zobowiązaniami Grupy jest wartość zobowiązań wynikających z emisji papierów wartościowych zrealizowanej przez spółkę leasingową w wysokości 74 mln zł (przedstawioną w sprawozdaniach Grupy).

Wartość depozytów złożonych przez klientów w Banku wyniosła 81 832 mln zł na dzień 31 grudnia 2020 roku i była ona wyższa o 322 mln zł niż saldo dla Grupy (głównie w wyniku eliminacji wewnątrz Grupy). Depozyty, podobnie jak w przypadku depozytów Grupy, pozostawały na zbliżonym poziomie w ujęciu rocznym.

Wartości i roczne zmiany takich pozycji bilansu Banku jak Zobowiązania z tyt. sprzedanych pap. wart. z przyrzeczeniem odkupu, Zobowiązania finansowe wyceniane do wart. godziwej przez RZiS i zabezpieczające instrumenty pochodne, Rezerwy i Zobowiązania podporządkowane, są podobne do ich odpowiedników w skonsolidowanym sprawdzaniu Grupy, które były omawiane powyżej w niniejszej części sprawozdania.

Łącznie kapitał własny Banku, na dzień 31 grudnia 2020 roku wyniósł 8.836 mln zł i odnotował wzrost o 2% w ujęciu rocznym (poziom wzrostu podobny do zanotowanego dla skonsolidowanych kapitałów Grupy).