System ratingów wewnętrznych

Klasa ekspozycji podlegająca stałemu wyłączeniu z metody IRB.

Klasa ekspozycji podlegająca stałemu wyłączeniu z metody IRB.

Klasy ekspozycji podlegające planowi stopniowego wdrożenia metody IRB.

• Modele PD

Proces ratingowy w Banku Millennium opiera się na następujących zasadach:

1. Nadanie klasy ryzyka wszystkim klientom i ekspozycjom kredytowym;
2. Wszystkie decyzje kredytowe powinny być poprzedzone nadaniem klasy ratingowej dla klienta;
3. W segmencie detalicznym proces nadawania ratingu oparty jest na modelach skoringowych/ratingowych PD;
4. Proces nadawania ratingu jest procesem niezależnym od procesu podejmowania decyzji kredytowych.

Przedstawione zasady nadawania ratingu mają zastosowanie do wszystkich kategorii ekspozycji detalicznych: ekspozycji detalicznych wobec klientów indywidualnych zabezpieczonych na nieruchomościach mieszkalnych, odnawialnych ekspozycji detalicznych oraz pozostałych ekspozycji detalicznych.

Klasa ekspozycji detalicznych wobec klientów indywidualnych zabezpieczonych na nieruchomościach mieszkalnych obejmuje ekspozycje będące kredytem lub pożyczką zabezpieczoną hipoteką na nieruchomości wobec klientów detalicznych (mikroprzedsiębiorstwa
i klienci indywidualni).

Klasa odnawialnych ekspozycji detalicznych obejmuje ekspozycje wobec osób fizycznych, niezabezpieczone, odnawialne, o łącznym zaangażowaniu nie przekraczającym 100.000 euro oraz spełniające warunek niskiej zmienności stóp strat.

Wszystkie ekspozycje detaliczne nie zaliczone do powyższych kategorii są traktowane jako pozostałe ekspozycje detaliczne.

Kompetencje w procesie nadawania ratingu są podzielone w następujący sposób:

1. Wprowadzanie danych;
2. Weryfikacja danych;
3. Nadanie ostatecznej oceny ryzyka (decyzja automatyczna).

Klasy ryzyka wynikające z modeli oraz ratingi proceduralne są nadawane automatycznie i nie podlegają korekcie eksperckiej.

W procesie nadania ratingu, Bank wykorzystuje dane z różnych dostępnych źródeł:

• źródła wewnętrzne (systemy informatyczne Banku);
• źródła zewnętrzne (Biuro Informacji Kredytowej S.A.);
• dane pozyskane od klientów.

W zakresie modeli niewykonania zobowiązań (modele PD), w klasie ekspozycji detalicznych funkcjonuje system ratingowy dla mikroprzedsiębiorstw i system ratingowy dla klientów indywidualnych. W ramach obu systemów używane są modele skoringowe behawioralne oraz modele skoringowe aplikacyjne, desygnowane do określonych grup klientów i/lub produktów.
W przypadku klientów z symptomami pogorszenia zdolności i wiarygodności kredytowej lub
z zadłużeniem przeterminowanym nadawane są ratingi proceduralne.

Rating proceduralny ma pierwszeństwo stosowania. Jeśli klient nie posiada ratingu proceduralnego, zastosowanie ma rating behawioralny, o ile został nadany.

Rating behawioralny nadawany jest po raz pierwszy po trzech miesiącach współpracy klienta
z Bankiem, a następnie z miesięczną częstotliwością, pod warunkiem, że rachunki klienta spełniają wymogi przewidziane w modelu behawioralnym.

Jeśli klient nie posiada ratingu behawioralnego lub proceduralnego, zastosowanie ma rating aplikacyjny.

• Modele LGD

W zakresie modeli strat z tytułu niewykonania zobowiązań (LGD), zostały one zbudowane dla dwóch portfeli:

1. portfela niezabezpieczonego dla klientów detalicznych,
2. portfela zabezpieczonego przez nieruchomości mieszkalne dla klientów detalicznych.

Zgodnie z CRR i następnymi zmianami, banki maja za zadanie estymować parametry LGD wykorzystując dane dotyczące niewykonanych zobowiązań w ramach wszystkich dostępnych źródeł oraz uwzględniając wszystkie informacje istotne z punktu widzenia szacowania poziomu straty ekonomicznej.

Z tego powodu Bank przeprowadził oszacowanie parametrów LGD na bazie danych, która obejmuje wszystkie przypadki niewykonania zobowiązania wynikające z ilościowych i jakościowych przesłanek definicji niewykonania zobowiązania.

Zgodnie z metodologią wyliczenia LGD, głównymi elementami obliczeń są: prawdopodobieństwo uzdrowienia, lub zakończenie procesu windykacji klienta, wartość odzysków, koszty oraz stopa dyskontowa.

Bank przyjął następujące podejście do budowy modeli LGD:

1. Stworzenie homogenicznych względem ryzyka grup transakcji
2. Oszacowanie prawdopodobieństwa różnych scenariuszy wyjścia ze stanu niewykonania zobowiązania (uzdrowienie, niedokończony proces, likwidacja);
3. Oszacowanie parametrów straty dla każdej ze ścieżek wyjścia ze stanu niewykonania zobowiązania.

Strata z tytułu niewykonania zobowiązania jest szacowana na poziomie transakcji.

• Modele ekspozycji w momencie niewykonania zobowiązania (EAD) / Modele CCF

Model EAD został zbudowany dla ekspozycji portfela detalicznego. Przy estymacji EAD, ekspozycja na moment niewykonania zobowiązania była porównywana z wartością limitu i zaangażowaniem bilansowym zaobserwowanym na rok przed zdarzeniem niewykonania zobowiązania. Kalkulacja parametrów ekwiwalentu bilansowego (CCF) była przeprowadzona dla grup produktów, dla których istniała możliwość wystąpienia zaangażowania pozabilansowego oraz Bank dysponował istotną liczbą obserwacji pozwalającą na wnioskowanie statystyczne, tj. dla limitów w rachunkach (overdrafty) oraz kart kredytowych (portfel QRRE). Bank opracował także model EAD dla portfela RRE, który będzie podlegał procesowi walidacji nadzorczej w nadchodzącym okresie. Do czasu uzyskania zgody, w procesie szacowania wymogów kapitałowych  przyjmowana jest dla tego portfela konserwatywna wartość parametru CCF równa 100%. Podobne podejście zastosowano w przypadku portfela gwarancji. Ze względu na ograniczoną liczbę empirycznych obserwacji, uniemożliwiających przeprowadzenie analiz statystycznych, przyjęto analogicznie jak dla portfela RRE konserwatywną wartość CCF równą 100%.

Grupa Millennium klasyfikuje jako ekspozycje kapitałowe udziały oraz instrumenty kapitałowe posiadane przez jakiekolwiek jednostki Banku, z wyłączeniem, w ujęciu skonsolidowanym, udziałów reprezentujących inwestycje w spółki zależne, które są klasyfikowane jako transakcje wewnątrzgrupowe. Jednak ze względu na fakt, że łączna wartość portfela kapitałowego Grupy jest nieistotna, postanowiono stale wyłączyć przedmiotowe ekspozycje z podejścia IRB i wyliczać dla nich wymóg kapitałowy zgodnie z podejściem standardowym.

Poniższa tabela prezentuje podstawowe agregaty i parametry używane przy wyliczaniu wymogów w zakresie funduszy własnych metodą IRB. Dla klas ekspozycji objętych metodą IRB wskazane są wielkości ekspozycji, CCF, średnie PD, ilość dłużników, średnie LGD, aktywa ważone ryzykiem, średnia waga ryzyka, strata oczekiwana ora korekty wartości i rezerwy, w zakresach prawdopodobieństwa wystąpienia niewykonania zobowiązania (PD).

Tabela 45 EU CR6 – Metoda IRB – Ekspozycje na ryzyko kredytowe według klas ekspozycji i zakresów PD (w %, w tys.zł)

Poniższa tabela prezentuje weryfikację historyczną PD dla poszczególnych kategorii ekspozycji.

Tabela 46 EU CR9 – Metoda IRB – Weryfikacja historyczna PD według kategorii ekspozycji

Z uwagi na fakt, że nie stosowana jest metoda IRB dla kredytowania specjalistycznego i ekspozycji kapitałowych, Tabela EU CR10 (EBA/GL/2016/11) nie jest prezentowana.

Z uwagi na fakt, że kredytowe instrumenty pochodne nie są stosowane jako techniki ograniczania ryzyka kredytowego, Tabela EU CR7 nie jest prezentowana (EBA/GL/2016/11).