Ryzyko kredytowe

Realizowana w Grupie polityka kredytowa opiera się na zbiorze następujących zasad:

• centralizacja procesu decyzji kredytowych;
• wykorzystanie określonych modeli scoringowych/ratingowych dla każdego segmentu Klientów/typu produktów;
• wykorzystanie narzędzi informatycznych (workflows) w celu wspomagania procesu kredytowego na wszystkich etapach;
• istnienie wyspecjalizowanych departamentów decyzji kredytowych dla poszczególnych segmentów Klienta;
• regularny monitoring portfela kredytowego, zarówno na poziomie każdej transakcji z osobna w przypadku istotnych ekspozycji, jak również na poziomie sub-portfela kredytowego (ze względu na segment Klienta, typ produktu, kanał dystrybucji, itd.);
• wykorzystanie struktury limitów i sub-limitów ekspozycji kredytowej w celu uniknięcia koncentracji ryzyka oraz promowania efektu dywersyfikacji portfela kredytowego;
• istnienie odrębnej jednostki odpowiedzialnej za nadawanie ratingu Klientowi korporacyjnemu, oddzielając tym samym badanie oceny zdolności kredytowej Klienta i przyznanie transakcji kredytowej od oceny jego wiarygodności.

W obszarze ryzyka kredytowego w 2019 r Grupa skoncentrowała się na dostosowaniu zasad polityki kredytowej do zmieniających się warunków gospodarczych oraz doskonaleniu narzędzi i procesów zarządzania ryzykiem kredytowym, a w szczególności:

• uaktualnieniu Strategii ryzyka na lata 2020-2022;
• ukształtowaniu jednolitej polityki kredytowej w ramach realizowanej fuzji z Euro Bankiem;

• optymalizacji metodologii, narzędzi i procesów zarządzania ryzykiem kredytowym dla klientów detalicznych oraz korporacyjnych;
• wdrożeniu modeli ratingowych przebudowanych z wykorzystaniem nowych źródeł danych celem zwiększenia ich mocy dyskryminacyjnej;
• uaktualnieniu klasyfikacji ryzyka branżowego i limitów branżowych.

W segmencie detalicznym szczególną uwagę skupiono na wdrożeniu zmian w obszarze polityki udzielania kredytów konsumpcyjnych poprzez uwzględnienie w niej najlepszych praktyk zaobserwowanych w sposobie działania Banku, w przypadku którego realizowany był proces fuzji. Jednocześnie skupiono się na rozwoju w obszarze kredytów hipotecznych. Nowe rozwiązania dotyczyły m. in.:

• zakresu i źródeł pozyskiwanej informacji i dokumentacji od klientów w procesie udzielania kredytów konsumenckich;
• zasad przyznawania produktów kredytowych dla Klientów posiadających relację z Bankiem oraz Klientów nieznanych;
• usprawnień w obszarze podejmowania decyzji kredytowych;
• nowych procesów w elektronicznych kanałach sprzedaży.

Natomiast w segmencie korporacyjnym Grupa koncentrowała się na działaniach mających na celu usprawnienie i przyśpieszenie procesów kredytowych, w tym decyzyjnych. Grupa dostosowywała również regulacje i procesy kredytowe do zmieniających się warunków prawnych. Poszerzono ofertę produktową dla klienta korporacyjnego. Dokonano również aktualizacji stosowanej polityki branżowej i tolerancji na ryzyko w poszczególnych sektorach. Podobnie jak w poprzednich okresach kontynuowano prace nad doskonaleniem narzędzi informatycznych wspierających procesy, w szczególności, w zakresie produktów faktoringowych.

Wszystkie powyższe zmiany zarówno w segmencie detalicznym jak i korporacyjnym pozwoliły Grupie osiągnąć zdefiniowane cele w zakresie wzrostu portfela kredytowego, przy jednoczesnym zachowaniu poziomu ryzyka na akceptowalnym poziomie zdefiniowanym w Strategii Ryzyka.

Udział kredytów z utratą wartości, obejmujących koszyk 3 oraz aktywa POCI (ang. Purchased or Originated Credit Impaired) w sytuacji zagrożonej (default), w portfelu kredytowym ogółem, na koniec grudnia 2019 r. wynosił 4,56%. Oznacza to nieznaczny wzrost z poziomu 4,52% rok temu, ale zważywszy na kształtowanie się tego wskaźnika w trakcie roku w przedziale 4,3% – 4,6% można powiedzieć o stabilizacji w tym obszarze. Grupa Banku Millennium może w dalszym ciągu cieszyć się aktywami o jednej z najwyższych jakości wśród polskich banków. Udział kredytów przeterminowanych o ponad 90 dni w portfelu ogółem uległ umiarkowanemu zwiększeniu w okresie ostatniego roku z 2,5% w 2018 roku do 2,7% w grudniu 2019r.

Wskaźnik pokrycia kredytów zagrożonych utratą wartości, obecnie definiowany jako relacja całkowitych odpisów na ryzyko do łącznej wartości kredytów z koszyka 3 oraz POCI w sytuacji default, uległ obniżeniu z 74 % w grudniu 2018 r. do 62% obecnie.

Zmiana ta jest bezpośrednio związana z nabyciem portfela Euro Banku. Zgodnie z zapisami standardu MSSF 3, na moment przejęcia portfel Euro Banku został wyceniony i wykazany w księgach Banku Millennium wg wartości godziwej. W przypadku portfela z utratą wartości, który na moment przejęcia został wykazany w księgach Banku Millennium jako POCI, wartość godziwa była zbliżona do wartości netto tego portfela w księgach Euro Banku, a wartość odpisów bilansowych dla tego portfela na moment przejęcia wynosiła 0 (zero), co miało bezpośredni negatywny wpływ na wskaźniki pokrycia odpisami. Bez tego efektu, wskaźnik pokrycia kredytów wyniósłby 74,8%. Pokrycie rezerwami ogółem kredytów przeterminowanych ponad 90 dni również zmalało z poziomu 133% rok temu do 106% obecnie.

Dynamikę głównych wskaźników ilustrujących jakość portfela kredytowego Grupy przedstawia poniższa tabela:

Wskaźniki kredytów z utratą wartości wg poszczególnych segmentów wykazują trend spadkowy w portfelu detalicznym z 4,8% do 4,7% (w tym kredyty hipoteczne z poziomu 2,81% do 2,53%), podczas gdy wskaźnik ten dla portfela przedsiębiorstw wzrósł w ciągu roku z poziomu 3,9% do 4,1% (w takim samym stopniu zarówno dla portfela leasingowego jak i pozostałych przedsiębiorstw). W zeszłym roku wartość walutowych kredytów hipotecznych wzrosła o niecałe 2% rok do roku (w ujęciu złotowym) w wyniku nabycia ok. 1 mld PLN walutowych kredytów hipotecznych w następstwie przejęcia Euro Banku. Należy zwrócić uwagę na fakt, iż portfel walutowych kredytów hipotecznych przejęty wraz z Euro Bankiem jest objęty gwarancjami oraz zwolnieniem z odpowiedzialności wystawionymi przez Societe Generale. Po korekcie o ten portfel, udział walutowych kredytów hipotecznych w całkowitym portfelu kredytowym spadł z 26.6% do 19.2%. Poprawa struktury walutowej portfela kredytów hipotecznych była wsparta istotnym wzrostem sprzedaży kredytów w PLN oraz portfelem kredytowym dawnego Euro Banku.

Jakość portfela kredytowego w poszczególnych rodzajach kredytów:

Portfel Grupy charakteryzuje się odpowiednią dywersyfikacją, zarówno ze względu na koncentrację największych ekspozycji, jak ze względu na koncentrację w sektorach gospodarki. Udział 10 największych ekspozycji utrzymuje się na bezpiecznym, niskim poziomie 4,1% (spadek w 2019 roku z 4,8%).

Udział głównych sektorów w portfelu Grupy przedstawia poniższy rysunek: