POPRZEDNIA
Wartość Godziwa
Poniżej zaprezentowano dane na temat spraw sądowych toczących się z powództwa oraz przeciwko jednostkom Grupy. Odrębną kategorię stanowią postępowania związane z działaniami Urzędu Kontroli Skarbowej, które zostały opisane Rozdziale 13. punkt 12) „Podatek dochodowy”.
Wartość przedmiotu sporu spraw sądowych, wg stanu na 31.12.2017, w których spółki Grupy występowały w roli powoda wynosiła 212,6 mln zł.
Na dzień 31.12.2017 r. najistotniejszymi postępowaniami w grupie spraw sądowych, w których spółki Grupy występowały w roli pozwanego, były dwie sprawy z powództwa PCZ S.A. oraz Europejskiej Fundacji Współpracy Polsko – Belgijskiej (EFWP-B) przeciwko Bankowi Millennium S.A., o wartości sporu odpowiednio 150,0 mln PLN wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 29.12.2015 r. do dnia zapłaty oraz 521,9 mln PLN wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 05.04.2016 r. do dnia zapłaty.
Pozew w pierwszej sprawie, z dnia 09.07.2015 r., skierowany został do Sądu Okręgowego we Wrocławiu i doręczony Bankowi 28.12.2015 r. W drugiej sprawie pozew z dnia 23.10.2015 r. powód skierował do Sądu Okręgowego w Warszawie, pozew doręczono Bankowi w dniu 04.04.2016 r. Podstawą obu dochodzonych roszczeń jest według powodów powstanie szkody w ich majątku, wskutek czynności podejmowanych przez Bank, polegających na błędnej interpretacji Umowy kredytu obrotowego zawartej pomiędzy Bankiem a PCZ S.A., co spowodowało postawienie kredytu w stan wymagalności.
W sprawie z powództwa PCZ S.A. Sąd Okręgowy we Wrocławiu (I instancja) w dniu 07.04.2017 wydał korzystny dla Banku wyrok oddalając powództwo. Powód wniósł apelację od wyroku. Wyrokiem korzystnym dla Banku z dnia 21.12.2017r. Sąd Apelacyjny we Wrocławiu (II instancja) oddalił apelację powoda. Wyrok jest prawomocny, ale powodowi przysługuje prawo do wniesienia kasacji do Sądu Najwyższego.
W sprawie z powództwa EFWP-B, powód wniósł o zabezpieczenie powództwa w kwocie 250,0 mln PLN. Przedmiotowy wniosek został przez Sąd Apelacyjny prawomocnie oddalony 5.09.2016 r. Bank wniósł o oddalenie powództwa w całości, nie zgadzając się z zawartymi w pozwie zarzutami. Po wcześniejszej wymianie pism procesowych, Sąd na pierwszej rozprawie w dniu 10.10.2017 r. rozpoczął postępowanie dowodowe. Termin kolejnej rozprawy 24.04.2018 r.
Pozytywne dla Banku rokowania na oddalenie powództwa w toczącym się postępowaniu potwierdza reprezentująca Bank renomowana kancelaria prawna.
Łączna wartość przedmiotu sporu dla pozostałych spraw, w których spółki Grupy występowały w roli pozwanego, wg stanu na 31.12.2017 r., wynosiła 247,5 mln PLN (z wyłączeniem opisanych niżej pozwów grupowych). W grupie tej najistotniejszą kategorię stanowią sprawy dotyczące terminowych operacji finansowych (sprawy opcyjne) o łącznej wartości przedmiotu sporu 163,0 mln PLN.
Grupa ocenia, iż ryzyko wystąpienia negatywnych skutków finansowych w przypadku przegrania sporu jest w pełni pokryte wartością utworzonych rezerw na sprawy sporne.
W dniu 21.10.2014 r. Bankowi został doręczony pozew grupowy, w którym grupa kredytobiorców Banku reprezentowana przez Miejskiego Rzecznika Konsumentów w Olsztynie dochodzi ustalenia, że Bank ponosi wobec nich odpowiedzialność z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia w związku z umowami o kredyt hipoteczny indeksowany do CHF. Zdaniem członków grupy, Bank miał nienależnie pobierać od nich zawyżone kwoty tytułem spłaty kredytów. Zgodnie z pozwem, zawyżenie tych kwot miało wynikać ze stosowania niedozwolonych postanowień umownych dotyczących indeksacji kredytów do CHF. Według pozwu liczba członków grupy wynosi ok. 2 300, a wartość przedmiotu sporu została określona na ok. 45,2 mln PLN. Bank nie uznaje roszczeń członków grupy. W dniu 31.12.2014 r. Bank złożył odpowiedź na pozew. W dniu 4.03.2015 r. nowi członkowie przystąpili do pozwu grupowego, a powód rozszerzył powództwo. Zgodnie z twierdzeniami powoda, po rozszerzeniu liczba członków grupy wynosi ok. 3 400 (łącznie z członkami grupy zgłoszonymi w pozwie), a wartość przedmiotu sporu została określona na ok. 81,5 mln PLN (uwzględniając wartość zgłoszoną w pozwie). W dniu 14.05.2015 r. przed Sądem Okręgowym w Warszawie odbyła się rozprawa w przedmiocie dopuszczalności postępowania grupowego. Postanowieniem z dnia 28.05.2015 r. Sąd Okręgowy w Warszawie odrzucił pozew grupowy stwierdzając, że sprawa nie podlega rozpoznaniu w postepowaniu grupowym. W dniu 3.07.2015 r. powód złożył zażalenie na to postanowienie, a Sąd Apelacyjny uwzględnił je odmawiając odrzucenia pozwu. Postanowieniem z dnia 31.03.2016 r. Sąd Okręgowy w Warszawie oddalił wniosek Banku o ustanowienie kaucji na zabezpieczenie kosztów procesu. W dniu 6.04.2016 r. Bank złożył zażalenie na to postanowienie; w dniu 13.07.2016 r. zażalenie Banku w tym przedmiocie zostało oddalone przez Sąd Apelacyjny.
W dniu 17.02.2016 r. powód złożył do Sądu Okręgowego pismo z kolejnym rozszerzeniem powództwa o dalszych 1 041 członków grupy. Nowa wartość przedmiotu sporu została określona na ok. 109,8 mln PLN (uwzględniając wartości wskazane w pozwie oraz w piśmie z dnia 4.03.2015 r.). W dniu 2.08.2016 r. Sąd Okręgowy w Warszawie zarządził ogłoszenie w prasie o wszczęciu postępowania grupowego. W związku z wnioskiem Banku o uchylenie tego postanowienia, Sąd zawiesił jego wykonanie, zaś w dniu 8.08.2016 r. wydał postanowienie o rozpoznaniu sprawy w postępowaniu grupowym. Postanowienie to zostało zaskarżone przez Bank w dniu 31.08.2016 r. W dniu 16.12.2016 r. Sąd Apelacyjny w Warszawie uchylił postanowienie Sądu Okręgowego o rozpoznaniu sprawy w postępowaniu grupowym i przekazał wniosek o rozpoznanie sprawy w postępowaniu grupowym Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania. Na rozprawie w dniu 15.03.2017 r. Sąd Okręgowy wydał postanowienie o rozpoznaniu sprawy w postępowaniu grupowym. W dniu 18.04.2017 r. Bank złożył zażalenie na powyższe postanowienie. W dniu 30.06.2017 r. Powód złożył do Sądu Okręgowego pismo z kolejnym rozszerzeniem powództwa o dalszych 676 członków grupy. Nowa wartość przedmiotu sporu została określona na ok. 132,7 mln PLN (uwzględniając wartości wskazane w pozwie oraz poprzednich pismach dotyczących rozszerzenia powództwa z dnia 4.03.2015 r. i 17.02.2016 r.).
Pismo z dnia 30.06.2017 r. z rozszerzeniem powództwa nie zostało jak dotąd doręczone pełnomocnikom Banku. W dniu 28.09.2017 r. Sąd Apelacyjny w Warszawie wydał postanowienie oddalające zażalenie Banku na postanowienie Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 15.03.2017 r.; postanowienie o rozpoznaniu sprawy w postępowaniu grupowym stało się zatem prawomocne. W dniu 20.11.2017 r. Sąd Okręgowy w Warszawie zarządził ogłoszenie w dzienniku „Rzeczpospolita” o wszczęciu postępowania grupowego. Ogłoszenie nie zostało jeszcze opublikowane.
W dniu 3.12.2015 r. wpłynął do Banku pozew grupowy, wniesiony przez grupę 454 kredytobiorców reprezentowanych przez Miejskiego Rzecznika Konsumentów w Olsztynie, dotyczący ubezpieczenia niskiego wkładu własnego (dalej: UNWW) przy kredytach hipotecznych indeksowanych do CHF. Powodowie żądają zapłaty kwoty 3,5 mln PLN twierdząc że postanowienia umów dotyczące UNWW są niedozwolone a tym samym nieważne. Bank złożył w dniu 3.03.2016 r. odpowiedź na pozew, w której zażądał m.in. odrzucenia pozwu. W dniu 13.09.2016 r. odbyła się pierwsza rozprawa, podczas której sąd wydał postanowienie o przyjęciu sprawy do rozpoznania w postępowaniu grupowym. W dniu 16.02.2017 r. Sąd Apelacyjny w Warszawie oddalił zażalenie Banku. Postanowienie o przyjęciu sprawy do rozpoznania w postępowaniu grupowym jest więc prawomocne. Postanowieniem z dnia 30.03.2017 r. Sąd Okręgowy w Warszawie oddalił wniosek Banku o zobowiązanie Powoda do złożenia kaucji na zabezpieczenie kosztów procesu. W dniu 10.04.2017 r. Bank wniósł zażalenie do Sądu Apelacyjnego w Warszawie na postanowienie o oddaleniu wniosku o złożenie kaucji. Postanowieniem z dnia 13.09.2017 r. Sąd Apelacyjny w Warszawie oddalił zażalenie Banku na postanowienie Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 30.03.2017 r. o oddaleniu wniosku o złożenie kaucji. Postanowienie jest prawomocne. W dniu 28.12.2017 r., na podstawie postanowienia z dnia 10 października 2017 r., Sąd Okręgowy w Warszawie dokonał ogłoszenia o wszczęciu postępowania grupowego w dzienniku „Rzeczpospolita”, wyznaczając tym samym termin 3 miesięcy na złożenie przez zainteresowanych oświadczeń o przystąpieniu do grupy.
31.12.2017 | 31.12.2016 | |
---|---|---|
Pozabilansowe zobowiązania warunkowe udzielone i otrzymane | 9 166 626 | 8 202 308 |
Zobowiązania udzielone: | 9 121 526 | 8 097 700 |
a) finansowe | 7 899 290 | 7 014 009 |
b) gwarancyjne | 1 222 236 | 1 083 691 |
Zobowiązania otrzymane: | 45 100 | 104 608 |
a) finansowe | 0 | 0 |
b) gwarancyjne | 45 100 | 104 608 |
Na udzielone zobowiązania warunkowe ujęte w powyższej tabeli składają się zobowiązania do udzielenia kredytów (takie jak: niewykorzystane limity na kartach kredytowych, niewykorzystane limity zadłużenia w rachunku bieżącym, niewykorzystane transze kredytów inwestycyjnych) oraz wystawione gwarancje i akredytywy (stanowiące zabezpieczenie wywiązania się klientów Grupy z zobowiązań wobec podmiotów trzecich). Wartość zobowiązań gwarancyjnych prezentowanych powyżej przedstawia maksymalną wartość możliwej do poniesienia przez Grupę straty w przypadku gdyby klienci nie wywiązali się ze swoich zobowiązań. Grupa tworzy rezerwy na obarczone ryzykiem utraty wartości nieodwołalne zobowiązania warunkowe ujmowane w pozycji „rezerwy” w pasywach bilansu. Wartość rezerwy wyznacza się jako różnicę pomiędzy oszacowaną kwotą wykorzystanego zaangażowania warunkowego a wartością bieżącą spodziewanych przyszłych przepływów pieniężnych z tej ekspozycji kredytowej. W związku z tym, Grupa uznaje, że wartości ujęte w powyższej tabeli są jednocześnie zbliżone do wartości godziwej prezentowanych zobowiązań warunkowych.
Strukturę podmiotową wszystkich zobowiązań gwarancyjnych netto, wykazanych w pozycjach pozabilansowych przedstawia poniższa tabela:
Klient – sektor, kwoty w mln PLN | 31.12.2017 | 31.12.2016 |
---|---|---|
sektor finansowy | 44,6 | 80,0 |
sektor niefinansowy (firmy) | 1 170,8 | 996,2 |
sektor budżetowy | 6,8 | 7,5 |
osoby fizyczne | 0,0 | 0,0 |
Razem | 1 222,2 | 1 083,7 |
Zobowiązania udzielone – gwarancyjne, w mln PLN | 31.12.2017 | 31.12.2016 |
---|---|---|
Czynne gwarancje i poręczenia | 725,6 | 672,4 |
Poręczenia kredytów udzielonych ze środków EFRWP* | 0,3 | 0,7 |
Linie na gwarancje i poręczenia | 501,0 | 415,6 |
Razem | 1 226,9 | 1 088,7 |
Rezerwy utworzone | (4,7) | (5,0) |
Zobowiązania udzielone – gwarancyjne po uwzględnieniu rezerw | 1 222,2 | 1 083,7 |
* – Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej
Strukturę zobowiązań udzielonych z tytułu gwarancji i poręczeń wg poszczególnych kryteriów przedstawiają poniższe zestawienia (w tys. zł.):
Według walut | 31.12.2017 | 31.12.2016 |
---|---|---|
PLN | 581 017 | 526 012 |
Waluty obce | 144 579 | 146 389 |
RAZEM | 725 596 | 672 401 |
Według rodzaju zobowiązania | 31.12.2017 | 31.12.2016 | ||
---|---|---|---|---|
Ilość sztuk | Wartość | Ilość sztuk | Wartość | |
Gwarancja | 3 092 | 708 473 | 2 829 | 651 521 |
Poręczenie | 0 | 0 | 0 | 0 |
Regwarancja | 20 | 17 123 | 26 | 20 880 |
RAZEM | 3 112 | 725 596 | 2 855 | 672 401 |
Według przedmiotu zobowiązania | 31.12.2017 | 31.12.2016 | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
Ilość sztuk | Wartość | Udział % wartości | Ilość sztuk | Wartość | Udział % wartości | |
dobrego wykonania kontraktu | 2 270 | 403 119 | 55,56% | 2 125 | 374 356 | 55,67% |
zapłaty czynszu | 257 | 49 906 | 6,88% | 288 | 47 988 | 7,14% |
terminowej zapłaty za towar lub usługę | 247 | 135 855 | 18,72% | 251 | 151 339 | 22,51% |
przetargowa | 251 | 27 565 | 3,80% | 116 | 14 679 | 2,18% |
inne | 18 | 1 741 | 0,24% | 16 | 25 011 | 3,72% |
zwrotu zaliczki | 31 | 32 025 | 4,41% | 25 | 22 333 | 3,32% |
celna | 25 | 59 720 | 8,23% | 20 | 17 140 | 2,55% |
spłaty kredytu bankowego lub pożyczki | 13 | 15 665 | 2,16% | 14 | 19 555 | 2,91% |
RAZEM | 3 112 | 725 596 | 100,00% | 2 855 | 672 401 | 100,00% |