Misją zarządzania ryzykiem w Grupie Banku Millennium jest zapewnienie, aby wszystkie rodzaje ryzyka były zarządzane, monitorowane i kontrolowane odpowiednio do przyjętego profilu ryzyka (apetytu na ryzyko) oraz charakteru i skali działania Grupy. Zarządzanie ryzykiem uwzględnia potrzebę osiągnięcia założonej rentowności oraz utrzymania odpowiedniej relacji ryzyko – kapitał, w kontekście posiadania odpowiedniego poziomu kapitału na pokrycie ryzyka.
Cele misji zarządzania ryzykiem osiągane są poprzez realizację następujących działań:
- Opracowanie strategii zarządzania ryzykiem, polityki kredytowej, procesów i procedur określających zasady akceptacji dopuszczalnego poziomu poszczególnych rodzajów ryzyka,
- Wdrażanie, w coraz większym zakresie, narzędzi informatycznych służących identyfikacji, kontroli i pomiarowi ryzyka,
- Zwiększanie wśród pracowników świadomości odpowiedzialności za właściwe zarządzanie ryzykiem na każdym poziomie struktury organizacyjnej Grupy,
Model zarządzania i kontroli ryzyka na poziome Grupy opiera się na następujących podstawowych zasadach:
- zapewnienie kompleksowej kwantyfikacji i parametryzacji różnych rodzajów ryzyka pod kątem optymalizacji struktury bilansu i pozycji pozabilansowych Grupy, przy uwzględnieniu założonego poziomu rentowności prowadzonej działalności biznesowej. Główne obszary analizy obejmują: ryzyko kredytowe, ryzyko rynkowe, ryzyko płynności oraz ryzyko operacyjne,
- wszystkie typy ryzyka są monitorowane i kontrolowane w odniesieniu do dochodowości prowadzonej działalności oraz poziomu kapitału niezbędnego do zapewnienia bezpieczeństwa operacji z punktu widzenia wymogów kapitałowych. Wyniki pomiarów ryzyka są regularnie raportowane w ramach systemu informacji zarządczej,
- rozdzielenie obowiązków w zakresie powstania ryzyka, zarządzania ryzykiem i kontroli ryzyka.
Proces zarządzania ryzykiem w Grupie przedstawia poniższy schemat
Na poziomie strategicznym za określanie ogólnej polityki ryzyka, w tym zatwierdzanie strategii i polityki zarządzania ryzykiem, odpowiedzialne są Rada Nadzorcza i Zarząd Banku Millennium. Organy te są również odpowiedzialne za zapewnienie niezbędnych środków do realizacji tej polityki.
Na poziomie operacyjnym, ze względu na złożoność i zróżnicowanie działalności Grupy, funkcja zarządzania ryzykiem jest obsługiwana przez wyspecjalizowane komitety z kompetencjami określonymi przez Zarząd Banku. Znajduje to odzwierciedlenie w pracach Komitetu Ryzyka i dodatkowo pięciu wyspecjalizowanych komitetów ryzyka, a mianowicie:
- Komitetu Kapitałów, Aktywów i Pasywów (CALCO);
- Komitetu Kredytowego;
- Komitetu Walidacji
- Komitetu Należności Zagrożonych;
- Komitetu Procesów i Ryzyka Operacyjnego.
Wyspecjalizowanym komitetom przewodniczą członkowie Zarządu, a do ich zakresu odpowiedzialności należą procesy powstawania, monitorowania i zarządzania poszczególnymi obszarami ryzyka.
Komitet Ryzyka odpowiada za całościową kontrolę ryzyka w Grupie . W celu zapewnienia tej kontroli, Komitet Ryzyka monitoruje kształtowanie się różnego rodzaju ryzyka w działalności Grupy i w taki sposób kształtuje ogólną politykę kredytową, aby była ona zgodna ze Strategią Ryzyka (zatwierdzoną przez Radę Nadzorczą). Wszyscy członkowie Zarządu są członkami tego Komitetu.
Bieżące zarządzanie ryzykiem jest nadzorowane centralnie przez dedykowaną jednostkę Banku - Departament Ryzyka, w której występuje dalsza specjalizacja (w ramach wydziałów, zespołów) uwzględniająca różne rodzaje ryzyka lub etapy procesu. Głównym zadaniem Departamentu Ryzyka jest tworzenie i implementacja polityki w zakresie zarządzania ryzykiem kredytowym, rynkowym, płynności i operacyjnym oraz monitorowanie ekspozycji Grupy pod kątem występowania tych rodzajów ryzyka, w tym w celu obliczania wymogów kapitałowych.
Zarząd Banku szczególną wagę przykłada do ciągłego doskonalenia procesu zarządzania ryzykiem. Jednym z efektów tego są wymierne sukcesy jakie Bank i Grupa osiągnęły w 2014r biorąc pod uwagę wyniki AQR (Przegląd Jakości Aktywów), testów warunków skrajnych oraz otrzymanie zezwolenia na zastosowanie w szerszym zakresie metody IRB w procesie wyliczania wymogów w zakresie funduszy własnych.
Przegląd jakości aktywów (AQR) i Testy warunków skrajnych
W roku 2014, Europejski Bank Centralny objął największe banki strefy EURO Przeglądem jakości Aktywów (AQR) i testami warunków skrajnych (działania te były koordynowane przez Europejski Nadzór Bankowy [EBA]). Komisja Nadzoru Finansowego w Polsce (UKNF) zdecydowała o włączeniu się w te działania i wyselekcjonowała 15 banków w Polsce reprezentujących 72% aktywów sektora bankowego do udziału w tym procesie, w tym Bank Millennium SA.
Najważniejszym celem AQR było dokonanie oceny adekwatności klasyfikacji aktywów Banku i poziomu rezerw utworzonych na ekspozycje kredytowe, a także określenie odpowiedniej wyceny zabezpieczeń tych ekspozycji.
Metodyka AQR opierała się na zasadach i założeniach wyceny wartości aktywów kredytowych, które były bardziej konserwatywne niż w przypadku obecnie stosowanych zasad MSSF. Zastosowano przykładowo bardziej restrykcyjną definicję ekspozycji zagrożonych. Metodyka wymagała również posiadania zewnętrznej wyceny wartości zabezpieczenia dla każdego typu jego rodzaju.
Testy warunków skrajnych miały na celu sprawdzenie poziomu stabilności sektora bankowego i zachowań instytucji finansowych w sytuacji znacznego spowolnienia gospodarczego, zawirowań na rynku finansowym oraz wzrostu kosztów finansowania. Banki zostały sprawdzone w aspekcie ich odporności na hipotetyczny scenariusz bazowy oraz scenariusz szokowy (zakładający mało prawdopodobne, lecz szczególnie negatywne zdarzenia ekonomiczno-finansowe). Grupa przeprowadziła testy warunków skrajnych w oparciu o założenia makroekonomiczne dostarczone przez Organ Nadzoru, jednolite dla wszystkich banków, a także na podstawie metodyki EBA.
Bank Millennium uzyskał bardzo dobre wyniki w obu badaniach. Wyniki AQR i testów warunków skrajnych zostały zagregowane, a w ich wyniku wykazano niewielkie korekty skonsolidowanego wskaźnika kapitału podstawowego CET1:
- W zakresie AQR, poziom korekt skonsolidowanego wskaźnika kapitału podstawowego CET1 był niewielki i wynik zmniejszył się jedynie 28 p.b. z poziomu 13,36% do 13,08% .
- W przypadku testów warunków skrajnych, w scenariuszu bazowym – skorygowany wskaźnik kapitału podstawowego CET1 wzrósł o 74 p.b. osiągając poziom 13,82%, a w przypadku scenariusza szokowego, skorygowany wskaźnik CET1 osiągnął poziom 12,37%, pozostając na poziomie ponad dwukrotnie wyższym niż próg minimalny 5,5%. Tym samym był niższy tylko o ok. 99 p.b. od wskaźnika kapitału podstawowego CET1 wyliczonego na dzień 31.12.2013 roku przed korektami
Wyniki Przeglądu Jakości Aktywów (AQR) i relatywnie niewielkie korekty stanowią potwierdzenie faktu, że Bank stosuje solidne i prawidłowe zasady uznawania ekspozycji z utratą wartości, dokonywania wyceny zabezpieczeń i wyliczania poziomu rezerw. Wśród polskich banków, Bank Millennium SA był drugim bankiem o najniższej korekcie wynikającej z AQR. Z drugiej strony, testy warunków skrajnych potwierdziły odporność i wysoki poziom wypłacalności Banku nawet w przypadkach szokowych scenariuszy.
Dalszy rozwój podejścia IRB
W dniu 19 grudnia 2014 roku Bank uzyskał pozwolenie ze strony Banco de Portugal (BdP) i KNF na złagodzenie uprzednio nałożonego dolnego limitu stosowania IRB z 80% na 70%. Jednocześnie, otrzymał dalsze warunki dla portfeli podlegającym planowi stopniowego wdrożenia metody IRB.
Decyzja ta spowodowała podwyższenie wskaźników kapitałowych Grupy: wskaźnika kapitału podstawowego CET1 o +141 p.b., a łącznego wskaźnika kapitałowego (TCR) o +148 p.b. na 31.12.2014 r.
Ta ostatnia decyzja Organów Nadzoru stanowi, w rozumieniu Grupy, zewnętrzne potwierdzenie znaczących i trwałych osiągnięć wypracowanych przez Grupę w zakresie zarządzania ryzykiem.
Od 2010 roku Grupa angażowała się głęboko w proces uzyskania zezwolenia na stosowanie metod IRB. Grupa uznawała ten projekt za kluczowy z dwóch powodów: po pierwsze jest to zapewnienie, że Grupa już trwale będzie zarządzać ryzykiem kredytowym według najlepszych standardów, a po drugie, stanowi to efektywny sposób optymalizacji zarządzania kapitałem.
Stosowanie podejścia IRB w naturalny sposób wymusza postępowanie zgodnie z najwyższymi standardami w zakresie zarządzania ryzykiem kredytowym, a to z kolei ma istotne znaczenie dla jakości procesu kredytowego, a więc poziomu ryzyka kredytowego.
Aby ocenić ryzyko kredytowe klientów i transakcji w sposób całkowicie spójny, metoda IRB wymaga zastosowania systemów ratingowych. Systemy ratingowe Grupy (modele ratingowe) są dopasowane do charakterystyk ryzyka portfeli/produktów i zostały opracowane do stosowania odrębnie w przypadku klientów indywidualnych (detaliczne kredyty hipoteczne, pożyczki gotówkowe, limity w rachunku bieżącym), small biznesu, SME i klientów korporacyjnych.
Stosowane modele ryzyka umożliwiają dokonanie prawidłowego i wiarygodnego pomiaru ryzyka, wykorzystując rzetelne, statystycznie oszacowane parametry ryzyka takie jak:
- Prawdopodobieństwo niewykonania zobowiązania przez klienta (PD),
- Strata w przypadku niewykonania zobowiązania (LGD) oraz
- Ekspozycja w momencie niewykonania zobowiązania (EaD)
Każdemu klientowi wnioskującemu o kredyt musi być przyznany rating wewnętrzny (ekwiwalent PD), co wymusza automatyczną ocenę ryzyka wynikającego z potencjalnego naruszenia postanowień umownych przez klienta. Modele ratingowe są zautomatyzowane i w pełni obsługiwane przez systemy informatyczne. Każdy model ryzyka (w tym również modele ratingowe) muszą być regularnie monitorowane i walidowane celem zapewnienia jakości, co również wynika z zasad IRB.
Regularny monitoring, przy zastosowaniu jednolitych parametrów ryzyka, wzmacnia zarządzanie ryzykiem kredytowym i pomaga w podejmowaniu bardziej trafnych decyzji odnośnie kontroli ryzyka kredytowego.
W górę