Pozostałe ryzyka

Ryzyko rynkowe

Ryzyko rynkowe obejmuje bieżące i potencjalne oddziaływanie, jakie na wynik finansowy lub kapitał mają zmiany wartości portfela Grupy w wyniku niekorzystnych zmian parametrów (cen) rynkowych. Zasady zarządzania ryzykiem rynkowym i jego kontroli są określone w sposób scentralizowany, z wykorzystaniem tych samych pojęć i miar, które są stosowane we wszystkich podmiotach Grupy BCP.

Główną miarą stosowaną przez Grupę w celu oceny ryzyka rynkowego jest parametryczny model VaR (Value at Risk) – oczekiwana strata, która może pojawić się w portfelu w określonym okresie (okres utrzymywania) z określonym prawdopodobieństwem (przedział ufności), w wyniku niekorzystnych zmian na rynku. Pomiar wartości zagrożonej (VaR) odbywa się codziennie, zarówno indywidualnie dla każdego z obszarów odpowiedzialnych za podejmowanie ryzyka i zarządzanie nim, jak i na bazie skonsolidowanej, z uwzględnieniem efektu dywersyfikacji istniejącej pomiędzy poszczególnymi portfelami.

Równolegle do metody VaR, w celu oszacowania potencjalnych strat ekonomicznych wynikających ze skrajnych zmian czynników ryzyka rynkowego przeprowadza się szereg testów warunków skrajnych dla portfeli, które najbardziej narażone są na ryzyko rynkowe. Dodatkowo, w procesie zarządzania ryzykiem stopy procentowej Grupa wykorzystuje również miarę wrażliwości dochodu odsetkowego oraz analizuje luki przeszacowań.

Sytuacje takie jak ta z października 2014 (obniżenie przez Radę Polityki Pieniężnej stopy referencyjnej o 50 punktów bazowych, a stopy kredytu lombardowego o 100 punktów bazowych) mają asymetryczny wpływ na  wynik z tytułu odsetek Banku. Wynika to z faktu, że ze względu na polski system prawny, oprocentowanie kredytów konsumpcyjnych i kart kredytowych nie może przekraczać czterokrotności stopy lombardowej Narodowego Banku Polskiego. Wpływ na wynik z tytułu odsetek w obliczu spadku stóp procentowych zależy między innymi od procentowego udziału portfela kredytowego podlegającego nowej maksymalnej stawce oprocentowania.

Wskaźniki VaR odzwierciedlają całkowitą ekspozycję na ryzyko rynkowe w Grupie. W 2014, otwarte pozycje generowały jedynie instrumenty stopy procentowej i instrumenty walutowe. W 2014 całkowita ekspozycja na ryzyko rynkowe w Grupie była stosunkowo niska i wyniosła średnio 29,1 mln zł w porównaniu do obowiązującego na koniec 2013 roku wewnętrznego limitu w wysokości 277,8 mln zł.

Wszystkie ewentualne przekroczenia limitów na ryzyko rynkowe są  raportowane i udokumentowane oraz ratyfikowane na odpowiednim poziomie kompetencji. W 2014 roku ekspozycja na ryzyko rynkowe w Grupie pozostawała w ramach obowiązujących limitów (brak zidentyfikowanych przekroczeń).

Więcej o miarach VaR dla ryzyka rynkowego oraz zarządzaniu ryzykiem stopy procentowej w Księdze Bankowej - patrz rozdział 8 w Rocznym Sprawozdaniu Finansowym Grupy Kapitałowej Banku Millennium za okres 12-tu miesięcy zakończonych 31 grudnia 2014 r.

Ryzyko płynności

Ryzyko płynności odzwierciedla możliwość poniesienia istotnych strat w wyniku pogorszenia się warunków finansowania (ryzyko finansowania) i/lub sprzedaży aktywów poniżej ich wartości rynkowej (ryzyko płynności rynku) w celu zaspokojenia potrzeb finansowania wynikających ze zobowiązań Grupy.

Proces planowania i budżetowania Banku obejmuje przygotowanie planu płynności w celu zagwarantowania, że wzrost biznesu będzie wspomagany przez odpowiednią strukturę finansowania płynności oraz spełnione zostaną wymagania nadzorcze w zakresie ilościowych miar płynności.

W 2014 wskaźnik kredyty/depozyty Grupy Banku Millennium utrzymany był poniżej 100% (na koniec grudnia 2014, wskaźnik wynosił 92,0%). Nadwyżka płynności stale inwestowana była w portfel aktywów płynnych (gotówka, saldo na rachunku w NBP, Bony pieniężne NBP i Polskie obligacje skarbowe). Udział polskich papierów skarbowych (wraz z bonami pieniężnymi NBP) w portfelu papierów wartościowych Księgi Bankowej (zakwalifikowanych jako dostępne do sprzedaży) ogółem wynosił na koniec  grudnia 2014 roku ok. 99%, a w aktywach ogółem 15%.

Na koniec 2014 roku  depozyty Klientów osiągnęły łączny poziom 47,6 mld zł.  Wzrost depozytów był głównie spowodowany wzrostem środków Klientów indywidualnych, których udział w łącznym saldzie zobowiązań wobec Klientów wzrósł do ok. 62,6% na koniec grudnia 2014 z 58,3% na koniec grudnia 2013 roku. Konsekwentnie głównym źródłem finansowania Grupy pozostaje duża, zdywersyfikowana  oraz stabilna baza depozytów pochodzących od Klientów detalicznych, korporacyjnych oraz Klientów z sektora publicznego. Źródłem finansowania średnioterminowego pozostają również pożyczki średnioterminowe, dług podporządkowany oraz emisja obligacji własnych.

W 2014 roku, Bank kontynuował działania związane z pozyskaniem dodatkowego finansowania poprzez emisje obligacji w celu zdywersyfikowania źródeł finansowania.  Na koniec grudnia 2014 roku, wartość zobowiązań z tytułu wyemitowanych przez Bank obligacji zaoferowanych inwestorom instytucjonalnym wzrosła do 1 408 mln zł z 353 mln zł na koniec grudnia 2013 roku. Wzrost związany był z przeprowadzoną na koniec  marca 2014 roku emisją 3-letnich, opartych na zmiennej stopie procentowej, obligacji w łącznej kwocie 500 mln zł. Pozostałe  501 mln zł tego portfela wzrosło  dzięki emisji 3-miesięcznych obligacji, częściowo wyemitowanych jako zastąpienie depozytów od instytucji finansowych oraz jako rolowanie 3-miesięcznych obligacji wyemitowanych już w II lub III kwartale 2014 roku. Nowe emisje miały pozytywny wpływ na płynność w Grupie.

Płynność w walutach obcych Grupa zapewnia dzięki denominowanym w walucie pożyczkom bilateralnym, jak również długowi podporządkowanemu oraz transakcjom swapów walutowych jak i procentowo-walutowych. Portfel swapów jest zdywersyfikowany w zakresie kontrahentów oraz terminów zapadalności. Z większością kontrahentów Bank ma podpisane aneksy do umów ramowych, regulujące kwestie zabezpieczeń (ang. Credit Support Annex, CSA).

Oszacowanie ryzyka płynności Grupy jest przeprowadzane zarówno przy użyciu wskaźników zdefiniowanych przez władze nadzorcze, jak i własnych miar, dla których także ustanowiono limity ekspozycji. W 2014 roku zarówno wewnętrzne jaki nadzorcze miary płynności utrzymywane były znacznie powyżej minimalnych limitów.

Ponadto Grupa stosuje wewnętrzną analizę płynności strukturalnej na bazie skumulowanych urealnionych luk płynności (tj. z założeniem prawdopodobieństwa powstania przepływu środków pieniężnych). W 2014 r. wszystkie luki płynności były utrzymywane na poziomach wyraźnie przewyższających minimalne limity, zarówno w warunkach normalnych jak i dla scenariuszy testów warunków skrajnych.

Testy warunków skrajnych w zakresie płynności przeprowadza się co najmniej raz na kwartał, aby zrozumieć profil ryzyka płynności Banku, upewnić się, że Bank potrafi wypełnić swoje zobowiązania na wypadek kryzysu płynności, jako wsparcie przygotowania planu awaryjnego w zakresie płynności i decyzji zarządczych.

Grupa dysponuje procedurami awaryjnymi dla sytuacji zwiększonego ryzyka płynności - Plan Awaryjny Płynności. Plan Awaryjny Płynności ustala koncepcje, priorytety, obowiązki i konkretne środki do podjęcia na wypadek kryzysu płynności. Awaryjny Plan Płynności jest aktualizowany co najmniej dwa razy w roku oraz raz w roku podlega testowaniu celem zagwarantowania, że jest on operacyjnie stabilny

Ryzyko operacyjne

Zarządzanie ryzykiem operacyjnym oparte jest o wdrożoną w Grupie strukturę procesową nakładającą się na tradycyjną strukturę organizacyjną. Bieżące zarządzanie poszczególnymi procesami, włączając w to zarządzanie profilem ryzyka operacyjnego procesu, powierzone jest Właścicielom Procesów, którzy raportują do wszystkich pozostałych jednostek uczestniczących w procesie zarządzania ryzykiem i są przez te jednostki wspierani.

W celu zarządzania ryzykiem nadużyć Grupa  posiada w swojej strukturze specjalną jednostkę organizacyjną, której celem jest tworzenie, implementacja oraz monitorowanie realizacji polityki Banku w zakresie zarządzania tym ryzykiem we współpracy z innymi jednostkami organizacyjnymi Banku oraz zgodnie z regulacjami wewnętrznymi. Biuro Zarządzania Ryzykiem Nadużyć stanowi centrum kompetencji dla procesu zapobiegania nadużyciom.