Narzędzia strony

Sytuacja makroekonomiczna

Po spowolnieniu na przełomie 2012r. i 2013r. polska gospodarka powróciła na ścieżkę solidnego wzrostu gospodarczego. Produkt Krajowy Brutto był w 2014r. realnie o 3,3% wyższy niż w 2013r. kiedy wzrósł o 1,7%. Jeszcze lepiej wygląda dynamika popytu krajowego, która, w ujęciu realnym, wyniosła 4,6% wobec zaledwie 0,2% w 2013r. i była najwyższa od 2008r. Wsparciem dla popytu krajowego był zarówno solidny wzrost konsumpcji gospodarstw domowych (o 3,0% wobec 1,1% przed rokiem), jak i inwestycji (9,4% wobec 0,9% rok wcześniej). Poprawa na rynku pracy, w połączeniu z niską inflacją lub wręcz spadającymi cenami wpływa pozytywnie na realne dochody rozporządzalne ludności, przy czym nie widać obecnie oznak tzw. spirali deflacyjnej, czyli odkładania konsumpcji w czasie w wyniku spadających cen. Inwestycje rosły w 2014r. w tempie zbliżonym do 2011r., jednak wówczas mieliśmy do czynienia z boomem publicznych inwestycji infrastrukturalnych finansowanych ze środków unijnych. Obecnie mamy raczej do czynienia ze wzrostem inwestycji prywatnych, związanych ze zwiększaniem mocy produkcyjnych, a także modernizacją istniejącego majątku. Ujemny wkład eksportu netto, równy – 1,3 pkt. proc. wynikał ze spadku nadwyżki handlowej, choć utrzymały się wzrosty eksportu i importu. Wpływ ograniczonego dostępu polskich eksporterów do wschodnich rynków zbytu okazał się mniejszy, niż się obawiano na początku roku, dzięki dużej elastyczności polskich firm, które aktywnie poszukują nowych rynków. Bank ocenia, że wzrost gospodarczy w 2014r. był zrównoważony, a dane o PKB nie sugerują narastania nierównowag makroekonomicznych.

Stopa bezrobocia rejestrowanego wyniosła w grudniu 2014r. 11,5% i była o 1,9 pkt. proc niższa niż w analogicznym miesiącu 2013r. Był to jednocześnie najniższy odczyt w grudniu od 2008r. Spadek bezrobocia obserwowany od II kw. był znacznie silniejszy od wzorca sezonowego i odzwierciedlał poprawę sytuacji w sektorze przedsiębiorstw. Przeciętne zatrudnienie w przedsiębiorstwach zatrudniających powyżej 9 osób było w grudniu 2014r. o 1,1% wyższe niż w grudniu 2013r. Jednocześnie w całym roku obserwowano stabilny wzrost nominalnych wynagrodzeń. W grudniu przeciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw wzrosło nominalnie o 3,7% r/r, co przekłada się na wzrost realny na poziomie 4,7% r/r.

W drugiej połowie roku w polskiej gospodarce wystąpiła deflacja. W lipcu ub. roku indeks cen towarów i usług konsumpcyjnych w ujęciu rok do roku spadł poniżej zera, a w kolejnych miesiącach jego spadek pogłębiał się i w grudniu wyniósł -1,0% r/r. Utrzymywanie się ujemnej inflacji jest skutkiem szoków podażowych na rynku żywności i paliw. Jednak presja popytowa w gospodarce jest bardzo niska, gdyż inflacja bazowa po wyłączeniu cen żywności i energii wyniosła w grudniu zaledwie 0,5% r/r. W całym roku, średnioroczna inflacja wyniosła 0,0% wobec 0,9% w 2013r. Presja popytowa i kosztowa w gospodarce pozostaje niska, a inflacja jest nadal wyraźnie poniżej celu NBP (2,50% +/-1%).

Wskaźniki wyprzedzające sugerują dalszą poprawę koniunktury w polskiej gospodarce. Bank spodziewa się, że w 2015r. popyt krajowy pozostanie mocny, a wzrost gospodarczy wyniesie 3,5%. Bank oczekuje utrzymania wysokiej dynamiki konsumpcji prywatnej, która wspierana będzie przez poprawę warunków na rynku pracy m.in. spadek stopy bezrobocia do 10,7% w grudniu 2015 roku. Bank oczekuje utrzymania wzrostu inwestycji, jednak będzie on nieznacznie słabszy niż w ubiegłym roku. Inwestycje będą nadal wspierane przez wysokie wykorzystanie mocy wytwórczych i wzrost nowych zamówień w przemyśle, a także dobre wyniki finansowe i sytuację płynnościowa przedsiębiorstw. Pomimo przyśpieszenia wzrostu gospodarczego, nie oczekujemy szybkiego powrotu inflacji.

W sytuacji braku presji inflacyjnej RPP utrzymywała łagodną politykę pieniężną. Przez pierwsze trzy kwartały minionego roku stopa referencyjna wyniosła 2,50%. W październiku Rada oceniła, że napływające dane wskazują na spowolnienie dynamiki aktywności gospodarczej oraz wzrost ryzyka utrzymania się inflacji poniżej celu w średnim okresie i postanowiła złagodzić politykę pieniężną. Stopa referencyjna spadła wówczas o 50 pkt. bazowych do historycznego minimum na poziomie 2,00%, natomiast stopa kredytu lombardowego została ścięta aż o 100 pkt. baz. do 3,00%. Oznacza to, że maksymalne oprocentowanie kredytów konsumpcyjnych (określone ustawowo jako czterokrotność stopy lombardowej) spadło z 16% do 12%. RPP nie wykluczyła dalszego dostosowania polityki pieniężnej, jeśli napływające informacje potwierdzą istotne ryzyko utrzymania się inflacji poniżej celu w średnim okresie. Obecnie Bank nie widzi dużej przestrzeni do obniżek stóp procentowych i spodziewa się jeszcze jednej obniżki o 25 pkt. bazowych. Uzasadnieniem prognozy jest postępujące ożywienie w gospodarce i fakt, że ujemna inflacja wynika z szoków podażowych na rynku żywności i paliw, a nie niskiego popytu w gospodarce.

 

W najbliższych kwartałach na działalność sektora bankowego, w tym Banku Millennium, wpływać mogą następujące czynniki zewnętrzne:

  • W dniu 15 stycznia 2015 r Narodowy Bank Szwajcarii (NBS) ogłosił, że zaprzestanie utrzymywać poziom minimalnego kursu 1,20 CHF za euro. W tym samym czasie, NBS ogłosił, że obniża oprocentowanie depozytów na rachunkach bieżących do -0,75%. W reakcji na powyższe nastąpiła deprecjacja EUR i PLN w stosunku do CHF.
    Bank nie spodziewa się znacznego pogorszenia się spłaty kredytów, ponieważ wpływ aprecjacji franka szwajcarskiego wobec złotego zostanie częściowo zrównoważony przez spadek stopy CHF LIBOR3M. Jednocześnie polskie banki zobowiązały się do podjęcia działań przeciwko ewentualnym problemom ze spłatami kredytów walutowych, miedzy innymi deklarując brak wzrostu obciążeń (zabezpieczenia, nowe ubezpieczenia), czy zmniejszenie kosztów obsługi dla Klienta (wydłużenie okresu kredytowania, "wakacje" w spłatach rat, czasową redukcję marży walutowej).
    Jednakże, biorąc pod uwagę strukturę portfela kredytów hipotecznych denominowanych w CHF, tymczasowe wyższe raty mogą zwiększyć poziom kredytów zagrożonych oraz koszty ryzyka. Dodatkowo, propozycje przedstawiane przez różne polskie organy władzy, o ile wejdą w życie, mogą skutkować stratami dla Banku.
  • Wprowadzenie od 2015 roku znacznych podwyżek obowiązkowych składek do BFG spowoduje wzrost kosztów działania w 2015 roku.
  • Konieczność dostosowania do nowej rekomendacji KNF „U” wprowadzającej nowe zasady i pewne ograniczenia sprzedaży produktów ubezpieczeniowych przez banki (obowiązuje od 1 kwietnia 2015 roku), może spowodować spadek przychodów prowizyjnych z tytułu „bancassurance”. Także zastosowanie nowych zasad rozliczania w czasie tych prowizji z tytułu sprzedaży ubezpieczeń może spowodować spadek bieżących przychodów (kompensowany wzrostem w kolejnych latach).     
  • Rekordowo niskie stopy procentowe i spodziewane dalsze obniżki zmniejszą poziom marży odsetkowej oraz mogą czasowo zmniejszyć wynik odsetkowy Banku.
  • Przyspieszenie wzrostu gospodarczego, głównie w efekcie odbudowy konsumpcji prywatnej i inwestycji, może wesprzeć wzrost akcji kredytowej dla sektora gospodarstw domowych oraz przedsiębiorstw.
  • Poprawa koniunktury gospodarczej, w tym dobra kondycja finansowa firm oraz dalszy spadek bezrobocia, będą wspierać jakość portfela kredytowego.W dniu 15 stycznia 2015 r Narodowy Bank Szwajcarii (NBS) ogłosił, że zaprzestanie utrzymywać poziom minimalnego kursu 1,20 CHF za euro. W tym samym czasie, NBS ogłosił, że obniża oprocentowanie depozytów na rachunkach bieżących do -0,75%. W reakcji na powyższe nastąpiła deprecjacja EUR i PLN w stosunku do CHF.